Облыстың маңызды мәселелерінің бірі ауыл шаруашылығы жерлерінің мақсаты бойынша пайдаланылуын анықтау және ауыл шаруашылығы айналымына енгізу болып табылады. 2018 жылы ауыл шаруашылығы жерлерінің пайдаланылуы мен қорғалуын бақылау функциялары аудандық, қалалық атқарушы органдарға берілген еді. Сәйкесінше, ауыл шаруашылығы мақсатындағы пайдаланылмайтын жерлер бойынша тиісті шараларды қабылдау үшін жергілікті жерлерде зерделеу жұмыстары жүргізілді.
2018-2019 жылдары прокуратура және жергілікті атқарушы органдарымен бірге, пайдаланылмай жатқан ауыл шаруашылығы мақсатындағы жалпы көлемі 808,7 мың.га жерлерді анықтады. Оның ішінде егістік алқабы 36,3 мың га, көп жылдық екпе 0,6 мың га, шабындығы 7,9 мың га, жайылымы 761,1 га, басқадай жері 2,8 мың гектарды құрап отыр.
Айта кетерлігі, қолданылған шаралардың нәтижесінде 116,2 мың га мемлекеттік меншікке қайтарылып, 623,1 мың га қайта пайдалануға кірісуіне байланысты ауыл шаруашылығы айналымына енгізілді. Ал 23,5 мың га жер иесі жоқ мүлік ретінде есепке алынса, 45,9 мың га аудандық, қалалық жергілікті атқарушы органдарының бақылауында.
«2020 жылы, алғаш рет жерді қашықтықтан зондтау қорытындысы бойынша пилоттық өңірлерде аэроғарыштық түсірілімдер арқылы «Қазақстан Ғарыш Сапары» Ұлттық компаниясы ұсынған пайдаланылмайтын егістіктер анықталды, онда жалпы көлемі 67,9 мың га ауыл шаруашылығы дақылдарын егуге жарамды жерлерді пайдаланбау фактілері белгіленді. Осыған байланысты, тиісті шаралар қабылдау үшін материалдары аудандық және қалалық жергілікті атқарушы органдарға жолданды»,- деді Алматы облысының Жердің пайдаланылуы мен қорғалуын бақылау басқармасының басшысы Асқар Жолдоғұтов.
Атқарылған шаралардың нәтижесіде жоқ емес. Іс қолға алынғаны сол екен, 0,08 мың гажер мемлекеттік меншікке қайтарылды. 33,1 мың га қайта пайдалануға кірісуіне байланысты ауыл шаруашылығы айналымына енгізілген. 34,7 мың га жер болса, аудандық, қалалық жергілікті атқарушы органдарының қарауына берілді.
Осындай жұмсытар арқылы басқарма жер заңнамасындағы талаптарды сақтауды, заң бұзушылықты болдырмауды қамтамасыз етуде.
Осы орайда, жыл қорытындысы бойынша басқармаға жеке тұлғалардан – 712, заңды тұлғалардан – 93, жоғарғы мемлекеттік органдардан, құқық қорғау органдарынан, облыстың аудандары мен қалаларының жергілікті атқарушы органдарынан және басқа да уәкілетті органдардан – 5 157.Барлығы 5 962 хат, өтініш, арыздар келіп түскенін атап өткен абзал.
Естеріңізде болса, 2015 жылы облыста жер ресурстарының кешенді электрондық картасы әзірленген-ді. Аталған картаға облыстың ауыл шаруашылығы алқаптары, пайдаланылмайтын жерлер, берілген нұсқамалар, ирригациялық желілер, облыс орталығынан қашық орналасқан жері көрсетілген облыстың туристік объектілері, сондай-ақ мемлекеттік маңызы бар инвестициялық жобалар енгізілген еді. Алайда, мүдделі мемлекеттік органдардың деректерінен және геоақпараттық материалдардан тұратын бірыңғай кешен құрмай, осы салаларда көрсетілетін қызметтерді автоматтандыру мүмкін емес. Сондықтан, жер учаскелерінің паспорттарын қарау мүмкіндігімен жердің 7 санаты бойынша ақпарат енгізілді.
«Аталған санаттар бойынша жер картасының қабаттары мен объектілерінің құрамы кеңейтілді, бұл қажетті деректерді динамикалық түрде қалыптастыруға, қызметтің әртүрлі салалары бойынша мониторинг пен жоспарлауды жүзеге асыруға мүмкіндік береді»,- дейді Жер қатынастары басқармасының басшысы Сәбит Сәдуақасов.
2018 жылы «Цифрлық Қазақстан» мемлекеттік бағдарламасының жергілікті атқарушы органдардың өңірлік геопорталын құру жөніндегі бағыты шеңберінде және картаның ақпараттық қамтамасыз етілуі мен мүмкіндіктерін ұлғайту мақсатында облыс әкімі аппаратының техникалық қолдау орталығы барлық жинақталған материалды Жаңа «SmartGeoHub» платформасына көшірді.
Қазақстан Республикасы Президентінің 2020 жылға қарай мемлекеттік көрсетілетін қызметтердің кемінде 90% – ын электрондық форматқа ауыстыру қажеттігі туралы тапсырмасын орындау үшін басқарма жер қатынастары, құрылыс және сәулет саласындағы көрсетілетін қызметтерді электрондық форматқа ауыстыру бойынша жұмыс жүргізуде.
Сала мамандарының айтуынша, қазіргі уақытта кешенді карта базасында өңірлік геоақпараттық жүйе құрылды, онда барлық қолданыстағы салалық дерекқорлар мен кадастрлар біріктірілген.
«Геопортал, яғни геоақпараттық жүйе көрсетілетін қызметті алушымен де, көрсетілетін қызметті берушімен де электрондық үкімет порталының өзара іс-қимылын жүзеге асыратын бірыңғай платформа болып табылады»,- деді . қатынастары басқармасының басшысы Сәбит Сәдуақасов.
Сондай-ақ, басқарма басшысы жер қатынастары саласындағы пилоттық жоба ретінде 2020 жылы облыстық маңызы бар, Талдықорған, Текелі, Қапшағай қалаларында енгізілген жер қатынастары саласындағы 10 мемлекеттік қызмет және сәулет және қала құрылысы саласындағы 6 мемлекеттік қызмет автоматтандырылғанын атап өтті.
Бұдан басқа, қалаларды 3D модельдеу жүргізілгендігін айта кеткен жөн. Бұл құрылыс салуды жоспарлау және қалалардың сәулеттік келбеті бойынша шешімдер қабылдау үшін қуатты құрал жасауға мүмкіндік береді.
Осы және өзгеде жұмыстар кешені мемлекеттік қызметтерді автоматтандыру үшін ауқымды ақпараттық негіз құруға сеп болмақ.
Мемлекеттік қызметтерді автоматтандыру жер қатынастары саласының түрлі бағыттары бойынша онлайн қызметтер көрсетуге мүмкіндік береді. Нәтижесінде, аталған салада мемлекеттік қызмет көрсету мерзімі 1 жылдан 30 күнге дейін, сәулет және құрылыс саласында 100 күннен 10 күнге дейін қысқарады.
